Uczucie pustki emocjonalnej w głowie, w sercu

Uczucie pustki w głowie, w sercu - wydaje Ci się, że nic Cię nie cieszy, że w ogóle nie odczuwasz jakichkolwiek emocji, ani radości ani smutku, nie masz na nic siły, nic Cię nie interesuje, nie chce Ci się rozmawiać, przebywać z innymi, praktycznie czujesz, jakbyś był/a pusty w środku…

Uczucie pustki to nieprzyjemny stan emocjonalny, związany z poczuciem braku radości ale i innych emocji, stan bierności, izolacji oraz niechęci do czegokolwiek. Pustka może stanowić samodzielny objaw i wynikać z wielu przyczyn ale też i być objawem jednego z zaburzeń psychicznych. Warto dowiedzieć się dokładnie, czym jest to uczucie, z czego może wynikać oraz jak sobie z nim radzić?

Uczucie pustki - czym jest i skąd się bierze?

Uczucie emocjonalnej pustki jest subiektywnym stanem emocjonalnym, określanym jako "nieczucie niczego". Osoba nim dotknięta deklaruje, że nie odczuwa żadnych uczuć ani stanów emocjonalnych, nie przejawia tych emocji: nie reaguje radością na miłe sytuacje, nie smuci się w trudnych chwilach, nie złości się. Jest apatyczna, bierna, izoluje się od innych. W jej głowie pojawia się wiele myśli lub wręcz przeciwnie: nie myśli o niczym.

_{Pustka emocjonalna}

Pustka emocjonalna - skutki

Pustka emocjonalna może być skutkiem wielu wydarzeń i sytuacji, w tym:

• Przeżywania emocjonalnej żałoby, straty bliskiej osoby w wyniku jej śmierci lub odejścia (rozstania) - pustka emocjonalna, czyli uczucie, że nie jesteśmy w stanie odczuwać żadnych emocji, może pojawić się jako skutek porzucenia przez kogoś czy odejścia bliskiej osoby. W takich momentach czujemy przejmującą pustkę, targają nam silne negatywne emocje, z jakimi nie zawsze umiemy sobie poradzić.
• Doświadczenia wydarzenia trudnego, traumy emocjonalnej, w tym bycie ofiarą przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej, itp.
• Nagromadzeniem w naszym życiu trudnych i stresujących sytuacji, co z kolei może prowadzić do wykształcenia się poczucia braku kontroli nad swoim życiem, uczucia bezsilności i bezradności, co prowadzi do zatracenia siebie i swojej tożsamości.

Bardzo często trudne, negatywne doświadczenia w naszym życiu, które związane są z porażkami, niepowodzeniami, traumami czy problemami, prowadzą do wykształcenia się uczucia pustki. Z jednej strony chcemy w ten sposób wyprzeć z siebie negatywne emocje (usuwając je wszystkie), a z drugiej niejako "wyczyścić" swoją psychikę, aby móc lepiej poradzić sobie z tym, z czym przyszło nam się zmierzyć.

Pustka wewnętrzna - objawy innych dolegliwości

Pustka wewnętrzna może być również objawem innych chorób oraz zaburzeń, w tym:

1. Depresji - jest ona zaburzeniem nastroju, diagnozowanym powszechnie u ludzi w każdym wieku. Może współistnieć z innymi zaburzeniami psychicznymi ale i występować jako odrębna jednostka chorobowa. Osiowym objawem depresji jest uczucie smutku, przygnębienia, samotności i właśnie pustki emocjonalnej. Osoba chora na depresję bardzo często ma wrażenie, że… nic nie czuje.
2. Zaburzeń osobowości, zwłaszcza osobowości typu borderline - zaburzeń osobowości jest wiele, jednym z nich jest właśnie osobowość z pogranicza, zwana również osobowością typu borderline. Jest to zaburzenie nie bez powodu uznawane za jedno z najtrudniejszych do zdiagnozowania ale i niełatwe w terapii zaburzenie osobowości. Obraz kliniczny tego zaburzenia jest złożony, obejmuje bowiem patologiczny rys osobowości, w jakim obserwujemy zaburzenia typu nerwicowego (lękowe) oraz psychotycznego (urojenia, omamy, psychozy). W przypadku tego zaburzenia równowaga emocjonalna jest wyraźnie zachwiana, mamy do czynienia z labilnością nastrojów oraz nasileniem różnorodnych objawów klinicznych: uczucie przygnębienia, smutki, pustki emocjonalnej ale i nadmiernej energii do działania, doświadczania pojawiania się omamów czy urojeń. Osoba chora może być w jednej chwili zmęczona ale już za chwilę tryskać energią i przejawiać zapał do działania, aby po niedługim czasie znów popaść w marazm i odczuwać pustkę wewnętrzną. Taka huśtawka nastrojów może prowadzić do wielu negatywnych skutków, w tym nawet myśli oraz prób samobójczych.
3. Schizofrenii, zwłaszcza typów psychotycznych - schizofrenia w klasyfikacji chorób zaliczana jest do zaburzeń psychicznych z grupy psychoz. To choroba przewlekła o złożonej etiologii oraz obrazie klinicznym, obejmująca zaburzenia postrzegania, myślenia oraz zaburzeniami w sferze emocjonalnej i społecznej. Istnieje wiele typów schizofrenii.
   • Schizofrenia prosta, w jakiej nie obserwujemy urojeń i omamów, występuje bardzo rzadko.
   • W przypadku schizofrenii katatonicznej objawem jest naprzemienne spowolnienie oraz pobudzenie psychoruchowe.
   • Typem, który uznawany jest za najtrudniejszy do diagnozy i terapii jest schizofrenia paranoidalna. W tym typie mamy do czynienia z tak zwanymi objawami wytwórczymi, czyli omamami (wzrokowe, słuchowe) oraz urojeniami (zwykle paranoiczne ale trwałe). Pacjenci z tym typem schizofrenii są zwykle nienaturalnie pobudzeni. Diagnozuje się ją u osób z różnym wieku, jest to typ najczęściej diagnozowany w naszym kraju.

Schizofrenia, jako zaburzenie psychiczne, obejmuje poczucie pustki emocjonalnej w wielu jej typach. Zdiagnozowanie i terapia schizofrenii nie należy do najłatwiejszych.

Uczuciu pustki wewnętrznej może pojawiać się również jako objaw innych zaburzeń (jednak o wiele rzadziej), w tym uzależnień od substancji psychoaktywnych i behawioralnych (zwykle w syndromie odstawienia), zaburzeń odżywiania, PTSD (zespół stresu pourazowego), nerwic czy choroby afektywnej dwubiegunowej.

Pustka w głowie i jej objawy

Jak dokładnie objawia się pustka emocjonalna w głowie? Czy faktycznie nie odczuwamy wtedy żadnych emocji? Zwykle pustka wiąże się z wieloma jej oznakami, w tym:

• trudnościami w zebraniu myśli, nazywaniu ich, myślimy ale tak naprawdę nie wiemy o czym, podobnie kwestia ma się z emocjami, coś czujemy ale nie wiemy co, dlaczego wydaje się nam, że nie czujemy nic;
• problemami w nazywaniu i rozpoznawaniu emocji, stanów, jakich doświadczamy oraz ocenianiu, jakie reakcje wywołują w nas aktualne wydarzenia;
• trudnościami z określeniem tego, co czujemy i czego potrzebujmy, np. czy jesteśmy głodni, zmęczeni, potrzebujemy przerwy, odpoczynku itp.;
• problemami ze skoncentrowaniem uwagi, ze skupieniem się;
• trudnościami w dokonywaniu logicznego myślenia, wyciągania wniosków, dokonywaniu oceny sytuacji, np. jej bezpieczeństwa;
• spadkiem zapału i motywacji do działania, dominuje bowiem uczucie apatii, bierności, izolacji towarzyskiej.

Pustka emocjonalna i jej skutki

Objawy, które towarzyszą pustce emocjonalnej mogą utrzymywać się tak długo, jak długo odczuwamy wewnętrzną pustkę. Uczucie pustki wewnętrznej, czy to jako samodzielne objawy czy też oznaki innych zaburzeń, gdy utrzymuje się nazbyt długo bez stosownej diagnozy i pomocy, może prowadzić do różnych konsekwencji. Wśród najpoważniejszych wyróżnia się myśli i próby samobójcze, w tym samouszkodzenia.

Jak radzić sobie z uczuciem pustki emocjonalnej?

Poczucie emocjonalnej pustki może spotkać każdego z nas. Może być wynikiem trudnych wydarzeń, jakie miały miejsce w naszym życiu, stresu czy traum, z którymi przyszło nam się zmierzyć. W takich wypadkach uczucie to jest przemijające ale powrót do stanu równowagi emocjonalnej wymaga czasu oraz wysiłku z naszej strony. Jak sobie z nim radzić? Poniżej kilka wskazówek, które mogą nam w tym pomóc.

_{Uczucie pustki - diagnoza psychologiczna}

1. Rozpoznaj swój stan i zaakceptuj go
"Akceptacja tego, co się wydarzyło, jest pierwszym krokiem do przezwyciężenia konsekwencji każdego nieszczęścia" - te słowa, autorstwa Williama Jamesa, cenionego amerykańskiego psychologa, z pewnością powinny być cenną wskazówką dla każdego, kto odczuwa emocjonalną pustkę. W pierwszym kroku rozpoznaj, co się z Tobą dzieje, nazwij to (np. "Wydaje mi się, że nic nie czuję"), zaakceptuj ten stan ale szukaj sposobów, które pomogą Ci sobie z nim poradzić.

2. Pozwól sobie nie czuć nic przez jakiś czas
Choć pustka emocjonalna jest stanem nieprzyjemnym, trudnym, sygnalizującym, że dzieje się coś złego, niepokojącego, czasami warto pozwolić sobie przez pewien czas… nie czuć nic. Taki odpoczynek od emocji, od ich kontrolowania jest nam potrzebny. Zrób sobie taki "reset" i… trwaj w uczuciu pustki, odpoczywaj ale i myśl o sobie, o tym, że to dla Twojego dobra.

3. Znajdź przyczyny pustki, poznaj swoje potrzeby
Gdy już odpoczniesz od emocji zacznij się zastanawiać, co takiego się wydarzyło, że doświadczasz uczucia pustki emocjonalnej. Może wydarzyło się coś trudnego albo nagromadziło się tyle wydarzeń, że emocji było po prostu za dużo i już nie wiesz, co czujesz? Wypisz na kartce to, czego potrzebujesz, co jest dla Ciebie ważne. Jasno i konkretnie nazywaj swoje potrzeby, pragnienia.

4. Szukaj tego, co sprawia, że czujesz emocje
Gdy już nazwiesz swoje pragnienia i potrzeby, zacznij się zastanawiać, co sprawiało, że czułaś/eś emocje: radość, złość, smutek, strach. Szukaj tych osób, rzeczy, miejsc, sytuacji, zacznij na nowo uczyć się odczuwać znane Ci wcześniej emocje. Staraj się odczuwać je silniej, np. radość, zdawaj sobie sprawę z tego, co czujesz np. "Teraz jestem zła", itp.

5. Doceniaj to, co masz, szanuj wszystkie swoje emocje
Gdy już zaczniesz wracać do równowagi emocjonalnej pamiętaj, że warto wprowadzić działania profilaktyczne, aby chronić się przed zbyt częstym doświadczaniem pustki emocjonalnej. Staraj się doceniać to, co masz, cieszyć się tym oraz celebrować każda emocję, której dane Ci jest doświadczać. Każda przeżywana emocja Cię wzbogaca, jest cennym doświadczeniem na przyszłość.

Bywa, że nie potrafimy poradzić sobie z uczuciem pustki emocjonalnej samodzielnie, warto w takich wypadkach skorzystać z pomocy i wsparcia innych, w tym bliskich nam osób ale i specjalistów. Ich umiejętności i kompetencje mogą nam pomoc poradzić sobie z trudnymi emocjami ale i poczuciem braku jakichkolwiek uczuć. Jeśli czujesz, że dotknęła Cię wewnętrzna pustka i nie wiesz, jak sobie z nią poradzić, nie wstydź się udać na konsultację do psychologa czy terapeuty. Być może wsparcie osoby z zewnątrz okaże się tym, czego potrzebujesz.

Jeśli jednak wynika ona z innych zaburzeń, np. istnieje podejrzenie depresji czy schizofrenii (np. poprzez występowanie innych objawów czy obciążony wywiad - wiele schorzeń psychicznych ma podłoże genetyczne!) należy jak najszybciej udać się z osobą podejrzaną o zachorowanie do specjalisty, w tym lekarza psychiatry, który na podstawie wywiadu, obserwacji oraz dodatkowych badań (m.in. neurologicznych) postawi odpowiednią diagnozę oraz skieruje pacjenta na dalsze leczenie (również szpitalne, jeśli wymaga tego jego stan) oraz terapię.